Kovid-19 Sonrası Türkiye İçin; Sağlıktan Tarıma, Bilişimden Savunma Sanayisine Fırsatlar Doğuracak

Forum İstanbul konferansı her yıl olduğu gibi bu yılda alanında uzman Türkiye’den ve dünyadan birçok önemli konuşmacıyı ağırlıyor. Bu yıl ilk defa online yapılan Forum İstanbul 2020 konferansının ‘Kilitlenen Dünyanın Kilidi Nasıl Açılacak’ başlıklı ilk oturumunda alanında uzman olan isimleri ağırladı. İlk oturum Forum İstanbul Eş Başkanı Aclan Acar’ın açılış konuşması ile başladı.

Forum İstanbul Eş Başkanı Aclan Acar açılış konuşmasında Forum İstanbul’un 19 yıldır büyük bir başarıyla sürdüğünü belirtirken, Türkiye’nin 2023 yılı hedeflerine ulaştırmak için fikir üretme platformu konumunu güçlendirdiğinin altını çizdi. Bu yıl 20’incisi düzenlenen Forum İstanbul’da değişimin ve dijitalleşmenin hayata etkilerinin öne çıktığını belirten Acar, Türkiye’nin mevcut konumundan daha ileriye taşımak için yapılabileceklerin bu yıl yine Forum İstanbul’un konusu olacağının altını çizdi: “Hızlı bir dönüşümün içerisindeyiz. Dijital sistemlerin üretim ve finansa etkilerini gördük, görmeye devam edeceğiz. 2023 ve sonrası için de önümüzdeki dönemlerde, rekabet ortamını hazırlamak ve fikir üretimine devam edeceğiz. Katılımcılarımıza, Yavuz Canevi ve Forum İstanbul’a katkısı olan herkese teşekkürlerimi sunuyorum.”

Açılış konuşması ardından Forum İstanbul Onursal Başkanı Yavuz Canevi’nin moderatörlüğünde, Türk Telekom’un ana sponsorluğunda ilk oturum gerçekleştirildi.  ‘Sosyal ve ekonomik travmadan sonra daha iyi bir dünya düzenini nasıl kurabiliriz?’, ‘Durgunluktan Büyümeye geçiş U;V;W şeklinde mi olacak?’, ‘Küresel piyasalardaki yeni dengeler nasıl oluşacak?’, ‘ABD – Çin ticaretinin keskin bir düşüş eğilimi göstermesi ile, küresel para düzeni parçalanacak mı?’, ‘Globalleşme önemini yitirirken, küresel dayanışma mı ön plana çıkacak?, ‘AB, ASEAN gibi bölgeselleşmelerin önemi mi artacak?, ‘Petrol fiyatlarının, talep ve depolama sıkıntısı sebebiyle sert bir şekilde düşmesi kırılgan piyasaları nasıl etkileyecek? gibi konular Dünya Bankası, Çin, Moğolistan ve Kore Direktörü Martin Raiser, Atlantik Konseyi Üyesi & IIF Eski Başkanı Hung Tran, T.C. Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları, Yönetim Kurulu Üyesi Hakan Yurdakul’un katılımıyla ele alındı.

Forum İstanbul’a ilk olarak 2015 yılında katıldığını hatırlatan Dünya Bankası’nın Çin, Moğolistan ve Güney Kore Direktörü Martin Raiser, o zamandan bu zamana değişen dünyada değişmeyen şeylerden birinin Türkiye’nin konukseverliği olduğunun altını çizdi. Raiser; Dünya Bankası olarak, Kovid-19 ile ilgili öngördükleri en kötü senaryoyu şu şekilde paylaştı: “2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en derin resesyon ile karşı karşıyayız. Dünya ekonomilerinin yüzde 90’ı 2020 yılında büyümeyecek. GSYH’larda da büyük düşüşler göreceğiz. Ödeme güçlüğü olan ülke ve şirketler nedeniyle büyük sıkışmalar göreceğiz.”

Çin’de iyileşme olduğunu, endüstrinin hizmetler sektöründen daha hızlı geliştiğini belirten Raiser, 2020 yılı için Çin’de yüzde 4 ila 5 arasında bir büyüme beklendiğini altını çizdi. Kovid-19 ile kamu sağlığı açısından hızlı tepki vermenin öne çıktığını belirten Raiser, tepki vermekte geç kalan ülkelerin yeniden kapanma riski ile karşı karşıya kalabileceklerini paylaştı.

Atlantik Konseyi Üyesi ve IIF eski başkanı Hung Tran ise Kovid-19 sürecini takiben küresel tedarik zincirinde çok ciddi değişiklikler beklediğini, hizmetler sektörünün üretim sektöründen daha büyük darbe aldığını belirtti. ABD’de hizmet sektöründe yüzde 22 oranında işten çıkarmalar olduğunun altını çizen Tran, pandeminin yenilebilmesi için insanların davranışlarını gözden geçirmesi gerektiğinin ve yeni düzenlemelerin gerçekleştirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Tran, şöyle devam etti: “Temel öngörülerimi şöyle sıralamak isterim: a. Kovid-19 pandemisi sonrasında global sistem daha esnek hale gelecek, b. Global ekonominin büyüme oranı, tahminlerimizden çok daha düşük olacak, c. Gelecekte çözmemiz gereken pek çok sorunlar karşı karşıya olacağız.”

Forum İstanbul 2020’nin ilk gün de T.C. Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları, Yönetim Kurulu Üyesi Hakan Yurdakul ise Kovid-19 sürecinin öğrettiğinin; krizin aksaklık ya da sorundan kaynaklanmadığını, ancak salgının küresel ekonomideki aksaklıkları gösterdiğini söyledi. Paylaşımın ve yardımlaşmanın umulduğundan daha küçük olduğunun, Avrupa Birliği’nin tarihsel ilişkisi olan Kuzey Afrika gibi ülkelerin yanı sıra Birlik içerisindeki ülkelere dahi yardım edemediğinin görüldüğünü belirten Yurdakul; ülkelerin, bölgelerin ve insanların dünyada çok daha yalnız olduğunun Kovid-19 krizi tarafından öğretildiğini söyledi.

Esas sorunun gelişmekte olan ülkelerinin borç yükünden ziyade, hane halklarının ve işletmelerin borç yükleri olduğunu söyleyen Yurdakul, bu durumun gelişmiş ekonomilerde daha belirgin olduğunu vurguladı.

Kovid-19’un neo-liberal yaklaşımların öğütlediğinin aksine; sağlık, eğitim ve güvenlik alanlarında sosyal devlet yaklaşımının çok iyi bir politika olduğunu gösterdiğini belirten Yurdakul, bu süreçte; Avrupa Birliği’nin zemin kaybettiğini, ABD’nin ülkesinde ifa edemediği ya da etmek istemediği sağlık sistemindeki aksaklıkları örtbas etmek için Çin’i suçladığını paylaştı. Çin ile ABD arasındaki ticaret savaşının derinleşeceğini öngördüğünün belirten Yurdakul, küresellik ya da çok merkezlilik yerine bölgesel yapıların ortaya çıkacağını ifade etti.

EMTIA zengini olmayan ve büyüme modelinin tipik bir gelişmekte olan ülke büyüme modelinden farklı olması nedeniyle Türkiye’nin avantaja sahip olduğunu belirten Yurdakul, “Özel sektörümüz açısından iç talepten ziyade ihracat ve sermaye yatırımları önem kazanacak. Doğrudan yatırımlar adına girişim sermayelerinin önemi artacak ve bu alana ilişkin düzenlemeler olacak. Çin’in kısmen kısa ya da orta vadede boşalttığı, boşaltacağı tedarik zincirindeki yerlerini tamamlayacak ülkeler arasında Türkiye yer alıyor. Dış ticaret açığımız, yerlileştirme konusunda Türkiye’ye avantaj sağlıyor. Sağlık sektörü açısından hem hizmet hem de tıbbi cihaz sektörü açısından gelişmeler olacak. Tarım, gıda, bilişim ve savunma sanayisinden Türkiye’nin önemli fırsatları var,” dedi. Türkiye Cumhuriyeti devletinin doğrudan 352 milyar TL, çarpanıyla 600 milyar TL’lik destek sağladığını hatırlatan Yurdakul, özel sektörün performansının önemli olduğunu vurguladı.

Dünya Gazetesi canlı yayın sponsorluğunda twitter, facebook, youtube kanallarından ve web sitesinden canlı yayınlanan Forum İstanbul bu hafta her gün saat 17:00’da bir oturum ile devam ediyor olacak. 02 Haziran, Salı ‘Ortak Geleceğimiz: Gezegenimiz’ oturumu ile Online Forum İstanbul devam edecek. Bizi sosyal medya hesaplarımızdan da takip edebilirsiniz.